منبع یکی از اجزای مهم در سیستم آبرسانی است که هدف از استفاده آن ها آبرسانی بهتر و آسان تر است و همچنین از کارکرد غیر ضروری الکترو موتور جلوگیری می کند. افراد زیادی به دلایلی تمایل به خرید منابع دست دوم دارند، در این مقاله سعی شده است که انواع منابع و کارکردشان را بررسی کنیم.
- منبع تحت فشار چیست؟
از مهمترین اجزا در سیستم آبرسانی منبع تحت فشار است که باعث می شود سطح فشار آب در ساختمان و همچنین در بین گردش های پمپ شود. به منابع تحت فشار ، منابع دیافراگمی نیز گفته می شود که با برندها و رنگ های گوناگون در بازار موجود است. از جمله پر مصرف ترین نوع آن ها منابع خانگی با حجم 24 لیتر است که برای ساختمان های با تعتداد طبقات بین 1 تا 3 طبقه می تواند مناسب باشد و دارای کارکرد مناسبی در این زمینه می باشد.
در واقع منابع تحت فشار وظایف زیر را در سیستم آبرسانی در یک مجموعه انجام می دهند:
- باعث می شود تا فشار آب در سیستم لوله کشی در یک ساختمان بالا رود و در همان نقطه ثابت نگه می دارد.
- منبع تحت فشار موجب می شود تا پمپ بی مورد خاموش و روشن نشود و این موضوع نیز باعث افزایش طول عمر پمپ خواهد شد در واقع به طور بلند مدت سبب کاهش هزینه های اضافی می گردد.
- منبع تحت فشار از تولید سر و صدای بی مورد در سیستم آبرسانی جلوگیری می کند.
- منبع تحت فشار دارای قیمت مقرون به صرفه و نصب و راه اندازی ارزان قیمت است.
- دارای اندازه و ظرفیت متفاوت است که در سرتاسر بازار موجود می باشد.
انواع منبع تحت فشار چیست؟
در واقع منبع تحت فشار دارای انواع متفاوتی است که به شرح زیر میباشد:
منبع تحت فشار تیوپی:
در این نوع از منابع که از بهترین آن ها میتوان منبع زیلمت را اشاره کرد ، یک تیوپ بالون مانند در درون منبع نصب شده است و همچنین بالای منبع با هوا پر شده است در واقع در زمانی که آب وارد تیوپ شده و همانند یک بادکنک آن را پر میکند ، در واقع آن را فشرده کرده و آب را تحت فشار ذخیره خواهد کرد.قابل ذکر است که این نوع از منابع از جمله بهترین ها است چرا که هم به لحاظ اندازه و اشغال فضا مناسب است و هم کارآمد بوده و دارای طول عمر زیادی می باشد بنابراین به طور کلی بازدهی این نوع پمپ بالا است و برای ساختمان های مسکونی بسیار مناسب می باشد.
منبع تحت فشار دیاگرامی:
این نوع منابع دارای یک دیافراگم لاستیکی است که به شکل عمودی در مخزن تعبیه شده است که آب و همچنین هوا را از یکدیگر جدا خواهد کرد در واقع در قسمت بالای منبع هوای فشرده شده قرار دارد و در قسمت پایین آن از آب پر شده است. به طور کلی نوع عملکرد منبع دیافراگمی همانند منبع تیوپی بوده و آب در قسمت زیر دیافراگم پر می شود و سبب انحنای دیافراگم خواهد شد و با فشرده شدن هوا ، قسمت پایین پمپ بیشتر ازفشار آب پر خواهد شد. یکی از واضح ترین تفاوت های بین منبع تحت فشار تیوپی . دیافراگمی قابلیت تعویض تیوپ در مخزن تیوپی است در واقع در منبع دیافراگمی با خراب شدن دیافراگم دیگر نمی شود آن را تعویض کرد اما باید به این نکته نیز توجه داشت که طول عمر منابع دیافراگمی بیشتر است و به صورت کلی طول عمر بیشتری نیز دارند.
منبع فشار هوا بر روی آب:
این نوع ز منابع به منابع تحت فشار گالوانیزه معروف هستند و از جمله قدیمی ترین انواع منابع در بازار هستند جنس آن ها از نوع فولاد ضد زنگ است که در داخل آن محدوده و مرزی بین آب و هوا قرار ندارد در واقع به شکل واضح تر شبیه به یک بشکه هستند که بوسیله پمپ آبرسانی از آب پر شده و هوا در داخل آن تحت فشار قرار می گیرد و این فشار بوسیله سوییچ فشار کنترل ، مدیریت می شود. یکی از بزرگترین مشکلات این منابع افت فشار بسیار سریع آن است در واقع دارای اندازه ی بسیار بزرگی هستند که موجب اشغال فضای بسیار زیادی می شود بنابراین برای کسانی که با کمبود فضا مواجه هستند توصیه نمی شود.
کاربرد منبع تحت فشار چگونه است؟
از این منابع عمدتا برای موتورخانه های خانگی، استخری و صنعتی استفاده می شود. به صورت کلی منبع تحت فشار برای هر مکانی که نیاز به منبع دارند، می تواند اولویت اول باشد چرا که بازده و کارایی بالایی داشته کمانکه قیمت آن نیز بسیار به صرفه است. همچنین افرادی که در مناطق روستایی یا توسعه نیافته نیز زندگی می کنند برای بهبود عملکرد پمپ برای چاه آب، منبع تحت فشار می تواند بهترین گزینه باشد.
نحوه کارکرد منبع تحت فشار چگونه است؟
کارکرد منابع تحت فشار در چندین مرحله تکمیل می شود که شامل موارد زیر است:
در ابتدا پمپ شروع به کار کرده و آب را به سمت مخزن تحت فشار می فرستد. سپس هوای مخزن فشرده می گردد تا اینکه به سطحی مثلا 40 و با 60 پوند بر اینچ مربع برسد بعد از آن پمپ با سوئیچ کلید اتوماتی خاموش می شود و فشار در داخل مخزن را تامین می کند با باز کردن شیر آب فشار هوا در مخزن بوسیله انتقال آب به سمت محل مصرف، کاهش میابد تا وقتی که فشار به فشاری تبدیل شود که از پیش تعیین شده باشد که معمولا بین 20 تا 40 پوند بر اینچ مربع است. سپس پمپ آب روشن شده و آب به سمت مخزن آب کشیده می شود و این چرخه مرتبا تکرار می شود .
در نظر بسیاری از افراد هرچفدر منبع آنها بزرگتر باشد فشار آب پمپاژ شده نیز بیشتر می شود. باید به این نکته توجه کنید که ظرفیت و سایز مخزن رابطه مستقیمی با مدت زمان پمپاژ آب دارند . در واقع فشار آب پمپاژ شده به فشار تنظیم شده داخل مخزن که توسط شما تعین می شود و توان پمپ آب بستگی دارد.
- منبع انبساط باز چیست؟
منبع انبساط باز یک مخزن باز است که موجب تنظیم فشار آب و جلوگیری از افزایش و یا حتی کاهش یافتن فشار سیستم می کند. در واقع در هنگام راه اندازی موتورخانه و یا دیگر سیستم های گرم کننده مانند شوفاژ، با بالا رفتن درجه حرارت ، آبی که در داخل سیستم آبرسانی وجود دارد منبسط می شود و حجم آن افزایش پیدا میکند برای تخلیه کردن ازدیاد حجم از مخزن انبساط استفاده می شود و به این صورت از بالا رفتن فشار در سیستم آبرسانی جلوگیری می شود. در سیستم گرمایشی نیز با سرد شدن آب ، موجب انقباض حجم آب می شود که منبع انبساط با مکانیزم خود می تواند این کاهش حجم را از بین ببرد و از بوجود آمدن فشارهای منفی در این سیستم جلوگیر نیز کند. در واقع این منبع انبساط باز با هوای آزاد در ارتباط است و در نتیجه موجب می شود تا فشار آب داخل منبع به صفر برسد .
منابع انبساط باز عمدتا از جنس آلومینیوم،پلی اتیلن،فایبرگلاس و یا گالوانیزه است و به شکل مکعب و یا استوانه ای شکل ساخته می شود. در بازار ایران منبع انبساط باز فایبرگلاس به صورت استوانه ای، منبع انبساط باز آلومینومی به شکل استوانه ای با ظرفیت 200 لیتر و منبع انبساط باز آهنی به صورت مکعب مستطیل با ظرفیت 100 تا 3000 لیتری وجود دارد. اولین منابع انبساط باز به شکل آهنی بوند و استفاده از آنها بسیار رواج داشت تا نوع آلومینیومی و یا فایبرگلاسی.اما منابع انبساط آلومینیومی از گالوانیز بهتر است چرا که خوردگی و یا زنگ زدگی در آن ندارد اما در منبع انبساط باز از جنس گالوانیزه ، از سمت جوش ها در منبع ، زنگ زدگی و همچنین خوردگی ممکن است باعث پوسیدگی کل منبع و از بین رفتن آن شود.
نحوه کارکرد منبع انبساط باز چگونه است؟
شیوه کارکرد منبع انبساط باز به این صورت است که در سیستم های حرارتی دمای آب افزایش می یابد و حجم آب نیز، به علت افزایش دما افزایش می یابد و در نهایت سطح آب داخل منبع انبساط بالامی رود.با اعمال فشار محیط از طرف منبع به آب موجود در منبع، آب، فشار را از راه لوله ها به سایر قسمت های سیستم حرارتی انتقال می دهد و سبب می شود که آب به راحتی در همه قسمت ها به گردش درآید و جریان یابد و فشار مناسبی نیز داشته باشد.در منبع انبساط باز فشار هوای وارده به سیستم سبب بالا رفتن آب در سیستم می شود، می توان گفت هر چه منبع انبساط باز در ارتفاع بالاتری نسبت به دیگر اجزای سیستم گرمایشی قرار گیرد فشاری بیشتری می تواند وارد کرده و در نهایت آب با فشار مطلوب تری در سیستم جریان می یابد.منبع انبساط باز می تواند مقدار آب موجود در گردش در کل سیستم گرمایشی را نیز تنظیم کند، در واقع در صورت نشت آب در سیستم مقدار آب کاهش یابد منبع انبساط به صورت خودکار مقدار کمبود آب را از طریق اتصالی که به آب شهری دارد تأمین می کند.
- منبع کویل دار چیست؟
منبع کویلی از جمله منابع مهم و پرکاربرد در سیستم موتورخانه است این نوع منابع دارای یک مبدل ، لوله های مسی، مخزن گالوانیزه می باشد و به منظور گرم نگه داشتن آب گرم مصرفی ساختمان استفاده می شود همچنین برای مصارف صنعتی نیز قابل استفاده است.
انواع منابع کویل دار کدام است؟
به طور کلی منابع کویل دارا انواع مختلفی بوده و در مدلهای متفاوتی در بازار موجود است که شامل موارد زیر است:
منابع کویل دار ایستاده: این منابع دارای ظرفیت های بین 200 تا 10000 لیتر است که کویل در پایین آن به شکل افقی نصب شده است و به دلیل افزایش فشار در انتهای مخزن باید ضخامت عدسی را پایین در نظر گرفت و ضخامت را از ضخامت بدنه منبع بیشتر خریداری کرد.
منابع کویل دار افقی: این منابع نیز دارای ظرفیت از 200 تا 10000 لیتر است که شامل هیچ گونه پایه یا نگهدارنده نیست اما در هنگام نصب به صورت جداگانه تعبیه خواهد شد. فشار در داخل این نوع منابع به نسبت ثابت است و تمام سطح داخل آن به صورت ثابت و دارای ضخامت ورق معینی می باشد.
اجزای تشکیل دهنده منبع کویل دار کدام اند؟
اجزای تشکیل دهنده منابع کویل دار شامل مخزن، کویل و دریچه منهول است.
مخزن: مخزن از جنس گالوانیزه با دو عدد عدسی به صورت استوانه ای ساخته شده است.
دریچه منهول: از دریچه منهول برای سرویس و اپوکسی در داخل مخزن در ظرفیت های بالا استفاده می شود.
کویل: لوله های کویل از جنس مسی بوده و و شکل آن به صورت U شکل است.
- منبع دو جداره چیست؟
این نوع منبع در واقع نوعی آبگرم کن است که برای گرم کردن آب گرم بهداشتی به شکل غیر مستقیم استفاده می شود و در موتورخانه ساختمان تعبیه می شود. در اغلب ساختمان های مسکنی، اداری، تجاری و ... به آب گرم بهداشتی نیاز است بنابراین یک مبدل گرمایشی نیز ضروری است.
ساختمان منبع دو جداره به صورت دو لایه بوده و به صورت لایه داخلی و لایه خارجی تقسیم می شود به همین علت نام آن منبع دوجداره می باشد. در جداره داخلی دستگاه آب گرم مصرفی قرار دارد و در جداره خارجی آن آب گرم موتورخانه و یا بویلر جریان دارد در واقع به دلیل فشار زیاد در جداره اولیه که آب شهر تعبیه شده است ضخامت جداره داخلی بیشتر از ضخامت جداره خارجی است که آب سیستم موتورخانه در آن قرار دارد. بنابراین بیان ضخامت ورق گالوانیزه جهت ساخت جداره های مخزن دوجداره گالوانیزه از دو عدد استفاده می شود. برای مثال برای یک مخزن دوجداره موتورخانه به ضخامت 5-3 نشان دهنده این می باشد که جداره داخلی از ضخامت 5 میلیمتر و جداره خارجی از ضخامت 3 میلی متر ساخته شده است.
مزایای استفاده از منبع دوجداره در چیست؟
بدون عدم نیاز به پمپ آب، دارای قیمت مقرون به صرفه ، دارای نصب آسان، به منظر گرم نمودن آب سرد و نیاز به انرژی مصرفی بسیار کم دارد، بدون افت فشار در آب، دارای هزینه های بسیار کم در تامین انرژی
معایب منبع دوجداره چیست؟
منابع دوجداره با ظرفیت بالا ، دارای شست و شوی سخت و پیچیده است.
منابع دوجداره در مقایسه با منابع دیگر دارای افت حرارتی بیشتری می گردد.
تلفات حرارتی به نسبت دیگر مبدل ها نیز بیشتر خواهد بود.